انواع شبکه‌های کامپیوتری

شبکه‌های کامپیوتری بر اساس معیارهای مختلفی مانند محدوده جغرافیایی، توپولوژی، نوع اتصال و کاربرد دسته‌بندی می‌شوند. در ادامه انواع اصلی آنها توضیح داده شده است:

۱. دسته‌بندی بر اساس محدوده جغرافیایی

• PAN) Personal Area Network):
  • محدوده: چند متر (مثلاً بین گوشی، لپتاپ و هدفون).
  • فناوری: بلوتوث یا USB.
• LAN) Local Area Network):
  • محدوده: یک ساختمان یا محوطه (مثلاً شبکه یک دفتر یا خانه).
  • فناوری: Ethernet یا Wi-Fi.
  • سرعت بالا و هزینه کم.
• MAN) Metropolitan Area Network):
  • محدوده: یک شهر (مثلاً اتصال شعبه‌های بانک در یک شهر).
  • فناوری: فیبر نوری یا امواج رادیویی.
• WAN) Wide Area Network):
  • محدوده: کشورها یا قاره‌ها (مثل اینترنت).
  • فناوری: ماهواره، کابل‌های زیردریایی.
  • سرعت پایین‌تر و هزینه بالا.
• GAN) Global Area Network):
  • ترکیبی از WANها برای پوشش جهانی (مثلاً شبکه‌های بین‌المللی شرکت‌های بزرگ).

۲. دسته‌بندی بر اساس توپولوژی (شکل اتصال دستگاه‌ها)

• ستارهای (Star): تمام دستگاه‌ها به یک نقطه مرکزی (مثل سوئیچ) متصلاند.
• حلقهای (Ring): دستگاه‌ها به صورت حلقه به هم وصل می‌شوند.
• اتوبوسی (Bus): همه دستگاه‌ها به یک کابل اصلی متصلاند.
• مش (Mesh): هر دستگاه به چند دستگاه دیگر متصل است (مقاوم در برابر خطا).
• درختی (Tree): ترکیبی از توپولوژی‌های ستارهای و اتوبوسی.

۳. دسته‌بندی بر اساس نوع اتصال

• شبکه‌های سیمی (Wired):
  • استفاده از کابل (مثل Ethernet، فیبر نوری).
  • پایدار و پرسرعت.
• شبکه‌های بی‌سیم (Wireless):
  • استفاده از امواج رادیویی (مثل Wi-Fi، ماهواره).
  • انعطاف‌پذیر اما احتمال نویز و کاهش سرعت.

۴. دسته‌بندی بر اساس کاربرد و مدیریت

• شبکه‌های Client-Server:
  • یک سرور مرکزی به کلاینت‌ها سرویس می‌دهد (مثلاً وب‌سایت‌ها).
• شبکه‌های نظیر به نظیر (Peer-to-Peer):
  • دستگاه‌ها بدون سرور مرکزی با هم ارتباط برقرار می‌کنند (مثلاً Torrent).
• VPN) Virtual Private Network):
  • ایجاد اتصال امن در شبکه‌های عمومی (مثل اینترنت).
• شبکه ذخیره‌سازی (SAN):
  • برای اتصال سرورها به فضای ذخیره‌سازی اختصاصی.

۵. شبکه‌های خاص و مدرن

• شبکه‌های ابری (Cloud Networks):
  • منابع شبکه از طریق اینترنت ارائه می‌شوند (مثل سرویس‌های AWS).
• SDN) Software-Defined Networking):
  • مدیریت متمرکز شبکه با نرم‌افزار (انعطاف‌پذیری بالا).
• IoT Networks:
  • شبکه دستگاه‌های هوشمند (مثل خانه‌های هوشمند).

مقایسه کلیدی

این دسته‌بندی‌ها به درک تفاوت‌ها و کاربردهای شبکه‌های مختلف کمک می‌کنند. انتخاب نوع شبکه به نیازهای سرعت، امنیت، هزینه و مقیاس‌پذیری بستگی دارد. ????