مهم‌ترین دستورات لینوکس مرتبط با شبکه

1. بررسی وضعیت شبکه

• ifconfig یا ip addr: نمایش اطلاعات مربوط به رابط‌های شبکه (آدرس IP، MAC، وضعیت و غیره). مثال:

  ifconfig
  ip addr show

• ping: بررسی اتصال به یک هاست یا آدرس IP. مثال:

  ping google.com
  ping 8.8.8.8

• netstat: نمایش اتصالات شبکه، پورت‌های باز و آمار شبکه. مثال:

  netstat -tuln  # نمایش پورت‌های باز و در حال گوش‌دهی
  netstat -r     # نمایش جدول مسیریابی

2. مدیریت رابط‌های شبکه

• ifup و ifdown: فعال یا غیرفعال کردن یک رابط شبکه. مثال:

  ifup eth0
  ifdown eth0

• nmcli: مدیریت شبکه با استفاده از NetworkManager (مفید برای توزیع‌های مدرن). مثال:

  nmcli device status  # نمایش وضعیت دستگاه‌های شبکه
  nmcli connection show  # نمایش اتصالات شبکه

3. مسیریابی و آدرس‌دهی

• route یا ip route: نمایش یا تغییر جدول مسیریابی. مثال:

  route -n  # نمایش جدول مسیریابی
  ip route add default via 192.168.1.1  # افزودن مسیر پیش‌فرض

• arp: نمایش یا مدیریت جدول ARP (تبدیل آدرس IP به MAC). مثال:

  arp -a  # نمایش جدول ARP

4. تشخیص و عیب‌یابی شبکه

• traceroute: ردیابی مسیر بسته‌ها به مقصد. مثال:

  traceroute google.com

• mtr: ترکیبی از ping و traceroute برای تشخیص مشکلات شبکه. مثال:

  mtr google.com

• nslookup یا dig: بررسی DNS و تبدیل نام دامنه به آدرس IP. مثال:

  nslookup google.com
  dig google.com

5. انتقال فایل و داده

• scp: انتقال امن فایل بین سیستم‌ها با استفاده از SSH. مثال:

  scp file.txt user@remote:/path/to/destination

• rsync: همگام‌سازی فایل‌ها بین سیستم‌ها. مثال:

  rsync -avz /local/dir/ user@remote:/remote/dir/

• wget یا curl: دانلود فایل از اینترنت. مثال:

  wget https://example.com/file.zip
  curl -O https://example.com/file.zip

6. فایروال و امنیت

• iptables: مدیریت فایروال و قوانین ترافیک شبکه. مثال:

  iptables -L  # نمایش قوانین فعلی
  iptables -A INPUT -p tcp --dport 22 -j ACCEPT  # اجازه دسترسی به پورت 22

• ufw: مدیریت ساده‌تر فایروال در توزیع‌های مبتنی بر دبیان. مثال:

  ufw allow 22/tcp  # اجازه دسترسی به پورت 22
  ufw enable        # فعال‌سازی فایروال

7. بررسی ترافیک شبکه

• tcpdump: ضبط و تحلیل بسته‌های شبکه. مثال:

  tcpdump -i eth0  # ضبط ترافیک روی رابط eth0

• ss: نمایش اطلاعات سوکت‌ها و اتصالات شبکه (جایگزین netstat). مثال:

  ss -tuln  # نمایش پورت‌های باز

8. مدیریت سرویس‌های شبکه

• systemctl: مدیریت سرویس‌های شبکه مانند SSH، Apache و غیره. مثال:

  systemctl start ssh  # شروع سرویس SSH
  systemctl status ssh  # بررسی وضعیت سرویس SSH

• service: مدیریت سرویس‌های شبکه در توزیع‌های قدیمی‌تر. مثال:

  service ssh start

9. تنظیمات DNS

• resolvectl: مدیریت تنظیمات DNS در سیستم‌های مدرن. مثال:

  resolvectl status  # نمایش وضعیت DNS

• ویرایش فایل /etc/resolv.conf: تنظیم دستی سرورهای DNS. مثال:

  nameserver 8.8.8.8
  nameserver 8.8.4.4

10. ابزارهای پیشرفته

• nmap: اسکن شبکه و پورت‌ها. مثال:

  nmap 192.168.1.1  # اسکن یک آدرس IP

• nc (Netcat): ایجاد اتصالات TCP/UDP و انتقال داده. مثال:

  nc -zv google.com 80  # بررسی باز بودن پورت 80

جدول خلاصه دستورات مهم